Là một trong những điểm đến hàng đầu của du học sinh quốc tế, Canada là quốc gia có tiềm năng lớn về chất lượng giáo dục. Canada cũng là một trong ba quốc gia đứng đầu thế giới về mức đầu tư bình quân đầu người dành cho giáo dục sau trung học, theo số liệu từ Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD).
Bài viết dưới đây sẽ đề cập đến những đặc điểm nổi bật trong hệ thống giáo dục Canada, cũng như thông tin chi tiết cho từng bậc học, các kỳ nhập học chính cho những bạn đang lên kế hoạch du học Canada.
TỔNG QUAN HỆ THỐNG GIÁO DỤC CANADA
Canada là quốc gia duy nhất không có bộ giáo dục quản lý hệ thống giáo dục trên toàn liên bang. Với sự phân quyền bởi chính phủ, chính quyền ở mỗi tỉnh bang sẽ có trách nhiệm xây dựng chương trình học, đưa ra các chính sách giáo dục cũng như phân bổ kinh phí tài trợ cho các trường. Đó là lý do Canada không có hệ thống đồng nhất về quy định giáo dục. Tuy nhiên, chất lượng giáo dục trên khắp đất nước sẽ không có sự khác biệt quá lớn về quy mô tổ chức hay thời gian theo học của từng bậc học.
Sơ đồ hệ thống giáo dục Canada được phân chia thành 3 cấp bậc học chính, bao gồm:
- Tiểu học (Sơ cấp)
- Trung học
- Sau Trung học (Cao đẳng, Đại học và Sau Đại học)
- Canada cũng có có hai hình thức đào tạo phổ biến là công lập và tư thục. Ở bậc Tiểu học đến Cao đẳng có các trường tư thục và công lập. Tuy nhiên, hầu hết các trường Đại học tại Canada đều là trường công lập, đảm bảo chất lượng giáo dục luôn ở mức tốt nhất trên cả nước.
CÁC BẬC HỌC TRONG HỆ THỐNG GIÁO DỤC CANADA
Chương trình Tiểu học
Tại Canada, luật pháp quy định tất cả trẻ em đều phải đi học ở độ tuổi bắt buộc. Điều này bao gồm giáo dục tại nhà (home schooling). Tùy thuộc vào quy định khác nhau ở từng tỉnh bang và vùng lãnh thổ, trẻ có thể bắt đầu học tiểu học khi mới 4 tuổi và hoàn thành bậc trung học khi 18 tuổi.
Năm học thường bắt đầu vào khoảng cuối tháng 8 hoặc đầu tháng 9 và kết thúc vào giữa đến cuối tháng 6. Thời gian học trải dài từ thứ Hai đến thứ Sáu xuyên suốt năm học (trừ các ngày lễ). Hầu hết các trường tại Canada đều có chương trình giảng dạy bằng Tiếng Anh hoặc Tiếng Pháp, trẻ em có thể theo học cả hai loại ngôn ngữ tùy vào chương trình học và vùng lãnh thổ.
Chương trình Trung học
Khác với Việt Nam, bậc Trung học tại Canada không phân chia thành cấp 2, cấp 3. Học sinh sẽ theo học từ lớp 7 cho đến khi tốt nghiệp lớp 12, 13 tùy vào từng tỉnh bang. Riêng tại thành phố Quebec, học sinh sẽ tham gia bậc trung học từ lớp 7 đến lớp 12.
Sau khi hoàn thành chương trình Trung học, học sinh sẽ được nhận bằng tốt nghiệp từ chính quyền tỉnh và theo học bậc Cao đẳng hay Đại học tùy vào khả năng và nhu cầu.
Cao đẳng - Học viện công nghệ
Sau khi hoàn thành bậc Trung học của hệ thống giáo dục Canada, học sinh có thể theo học chương trình Sau Trung học, bậc Cao đẳng. Tại Canada, có nhiều loại trường Cao đẳng và Học viện được các tỉnh và vùng lãnh thổ công nhận, bao gồm
- Trường Cao đẳng
- Trường Cao đẳng cộng đồng
- Trường Cao đẳng Nghệ thuật ứng dụng hoặc Công nghệ ứng dụng
- Viện Công nghệ hoặc Khoa học
- Collèges d’enseignement général et Professionnel (CEGEPs) tại tỉnh bang Quebec
- Trường Cao đẳng nghề
Chương trình Cao đẳng tại Canada chú trọng trang bị những kỹ năng thiết thực để sinh viên gia nhập lực lượng lao động trình độ cao tại quốc gia này. Các trường cũng duy trì mối liên hệ chặt chẽ với doanh nghiệp và các ngành công nghiệp trong nhiều lĩnh vực: kinh doanh, báo chí, quản lý khách sạn, thiết kế, công nghệ thông tin, kỹ thuật, môi trường, ngôn ngữ, nghệ thuật.
Du học sinh cũng có thể chọn chương trình Cao đẳng chuyển tiếp lên bậc Đại học (University Transfer Program). Để theo học chương trình chuyển tiếp, bạn cần đảm bảo mình đã có đủ tín chỉ để xét cho năm đầu của bậc Đại học.
Tại tỉnh bang Quebec bạn có thể chọn chương trình học Cé gep. Bao gồm 2 chương trình học khác nhau:
- Chương trình học liên thông lên đại học kéo dài trong 2 năm. .
- Chương trình học 3 năm. Bạn có thể đi làm ngay sau khi tốt nghiệp.
Đại học - Sau Đại học
Hệ thống giáo dục của Canada được đánh giá cao trên toàn cầu với nhiều trường đại học hàng đầu thế giới. Các chương trình giáo dục ở Canada đa dạng và được thiết kế để đáp ứng nhu cầu của sinh viên đến từ nhiều quốc gia khác nhau.
Mặc dù chi phí học tập ở Canada có thể cao hơn so với một số quốc gia khác, nhưng so với Mỹ và các nước châu Âu, chi phí ở Canada rất hợp lý. Bên cạnh đó, sinh viên có thể nhận được nhiều hỗ trợ tài chính, học bổng từ trường đại học ở Canada và các cơ hội làm thêm để trang trải chi phí sinh hoạt.
Với những bạn chọn theo học thạc sĩ Canada, bạn có thể đăng ký theo học chương trình Graduate Certificate với điều kiện đầu vào vừa phải cho bậc sau đại học, không yêu cầu kinh nghiệm. Điểm cộng của chương trình học này là mức học phí hợp lý, du học sinh còn có cơ hội ở lại làm việc lên đến 3 năm 18 tháng.
Ưu điểm của hệ thống giáo dục Canada
Để được xếp vào danh sách các quốc gia có nền giáo dục hàng đầu thế giới, Canada luôn chú trọng xây dựng môi trường học tập thân thiện cùng phương pháp giảng dạy độc đáo. Bên cạnh đó, hệ thống giáo dục Canada còn có những thế mạnh như:
Khuyến khích sự sáng tạo, không áp đặt điểm số
Thay vì truyền tải bài giảng theo một khuôn mẫu có sẵn, tất cả học sinh luôn được khuyến khích lựa chọn những môn học dựa trên thế mạnh và sở thích của bản thân. Bên cạnh việc đánh giá bằng thang điểm, giáo viên sẽ đánh giá năng lực của từng học sinh qua khả năng tư duy phát triển, khả năng tiếp thu bài học trên lớp và phản biện trong những giờ làm bài nhóm.
Điều này không chỉ khuyến khích học sinh phát triển kỹ năng sáng tạo, mà còn phát huy được hết tố chất riêng của bản thân.
Kết hợp song song giữa lý thuyết và thực hành
Ngoài những bài giảng lý thuyết trên lớp, các giáo viên luôn cố gắng giúp học sinh tiếp thu mọi kiến thức một cách dễ dàng và thú vị hơn thông qua những tiết thực hành ngay trên lớp hoặc các hoạt động ngoại khóa, dã ngoại thực tế.
Với những bạn theo học bậc Cao đẳng, Đại học - Sau Đại học, bạn sẽ được tham gia Chương trình hợp tác (Co-op Education) – cho phép sinh viên kết hợp giữa lý thuyết ở lớp học và kinh nghiệm làm việc thực tiễn tại các doanh nghiệp liên kết với trường ngay trong thời gian học.