Đặc điểm của hệ thống giáo dục Thuỵ Sĩ

Bởi hiến pháp Thụy Sĩ cho phép các bang được giữ thẩm quyền và chịu trách nhiệm về hệ thống giáo dục của bang mình nên đã tạo nên sự đa dạng trong nền giáo dục Thụy Sĩ cũng như có sự khác biệt rõ ràng về phương diện giáo dục giữa các bang. Tại đất nước này giáo dục và kiến thức được xem là những nguồn tài nguyên rất quan trọng nên để đạt được chất lượng tốt nhất Thụy Sĩ đã phát triển theo nguyên tắc tương hỗ như trên, tức là các bang sẽ tự lên chương trình để phù hợp với đặc điểm, yếu tố ngôn ngữ, nhu cầu của cộng đồng tại bang mình và chỉ khi trong trường hợp các bang không đủ khả năng giải quyết vấn đề thì cấp cao hơn mới can thiệp

Hệ thống các trường học tại Thuỵ Sĩ bao gồm: trường công lập, tư thục và quốc tế tư nhân. Ngôn ngữ dùng để giảng dạy chính là tiếng: Đức, Ý, Pháp. Đối với chương trình đào tạo bằng tiếng Anh hiện chỉ có một vài bang mới áp dụng trong thời gian gần đây. Điểm chung trong hệ thống giáo dục của các bang là thời gian cho bậc học phổ thông đều kéo dài từ 9-11 năm.

Thông tin về các bậc học trong hệ thống giáo dục Thuỵ Sĩ

Giáo dục trước tiểu học ( mầm non)

Chương trình bọc ở bậc này sẽ không bắt buộc phải tham gia, nhưng nếu theo học các em nhỏ sẽ được làm quen trước dễ dàng thích nghi với các cấp học bắt buộc sau này, tất cả trẻ em ở các tỉnh bang đều có thể lựa chọn đi học ở cấp này.

Giáo dục bậc tiểu học

Chương trình tiểu học dành cho lứa tuổi từ 7-13 tuổi và trẻ thường bắt đầu từ độ tuổi lên 6, vẫn có một số bang cho phép trẻ 5 tuổi đã có thể đi học. Thời gian bậc học này sẽ kéo dài trong khoảng 4- 6 năm tuỳ theo từng bang. Đây là một trong những bậc học thuộc vào hệ thống giáo dục bắt buộc tại  Thuỵ Sĩ. Phần lớn chương trình học tiểu học ở các bang đều  phân nhóm theo ngôn ngữ của học sinh như nhóm học sinh theo học tiếng Đức, tiếng Pháp hay tiếng Ý với các môn cơ bản như: Văn, ngoại ngữ, toán, khoa học tự nhiên, khoa học xã hội, âm nhạc và thể chất....

Giáo dục bậc trung học

Trong giáo dục trung học sẽ có chương trình giáo dục trung học cơ sở và chương trình giáo dục trung học phổ thông

- Đối với giáo dục trung học cơ sở :

Dành cho học sinh trong độ tuổi từ 13-16 tuổi và kéo dài trong 3 năm tương đương lớp 6 đến lớp 9 hoặc lớp 10 tuỳ theo từng bang đề ra. Đây cũng là bậc học bắt buộc đối với các học sinh ở Thụy Sĩ. Theo đó, tùy theo năng lực học tập mà từng bạn, mà sẽ được sắp xếp vào các chương trình học khác nhau: 

• Những học sinh có khả năng tiếp thu học tập tốt, có sự nhanh nhạy trong tư duy sẽ được phân học ở chương trình Matura để chuẩn bị cho bậc THPT tiếp cũng như dự định học Đại học trong tương lai
   
• Những học sinh có định hướng học nghề sẽ được phân vào học ở chương trình 3 – 4 năm như bình thường để chuẩn bị cho việc học tại các trường Cao đẳng, hoăc các học viện dạy nghề sau này. 

Đây được xem là điểm rất đặc biệt trong hệ thống giáo dục Thuỵ Sĩ, bởi các chương trình đều được phân chia cụ thể có tính định hướng nghề nghiệp cho các bạn trẻ ngay từ nhỏ. Đồng thời chương trình học cũng gắn liền với kế hoạch học tập của học sinh.

- Đối với giáo dục trung học phổ thông

Dành cho học sinh ở độ tuổi từ 16-19 tuổi tương đương lớp 10 đến lớp 12. Ở bậc học này học sinh có thể lựa chọn cho mình một trong những chương trình đào tạo sau:

• Chương trình phổ thông (Gymnasium), học sinh vẫn sẽ theo học các môn học mang tính học thuật, nhằm chuẩn bị kiến thức cho bậc Đại học. Khi lựa chọn chương trình này học sinh sau khóa học sẽ nhận được bằng tốt nghiệp trung học phổ thông do liên bang cấp.
   
• Chương trình Quốc tế như Tú tài Quốc tế (IB)
   
• Chương trình học nghề nhằm chuẩn bị cho học sinh những kỹ năng thực hành chuyên sâu để đáp ứng nhu cầu lao động, giúp học sinh trở thành thợ lành nghề và tìm được việc làm ngay sau khi tốt nghiệp hoặc tiếp tục học lên cao hơn ở các trường cao đẳng kỹ thuật. Ngành nghề ở chương trình này cũng rất đa dạng từ sản xuất chế tạo đến các công việc trong văn phòng.

Giáo dục bậc Đại học

Sau chương trình giáo dục bậc phổ thông những sinh viên được cấp bằng có thể học lên chương trình đại học với thời lượng trung bình là 4 năm. Một số ngành đào tạo tiêu biểu ở Thuỵ Sĩ phải kể đến như Quản trị Kinh doanh, Tài chính Ngân hàng và nổi tiếng nhất là các ngành liên quan đến Du lịch – Khách sạn. Hệ thống giáo dục Thuỵ Sĩ ở bậc đại học có 2 cách chia là:

- Đào tạo trong các trường công lập và tư thục: Tại Thuỵ Sĩ hệ thống các trường đại học công lập mức học phí sinh viên quốc tế phải đóng sẽ tương đối thấp nhưng đổi lại yêu cầu đầu vào rất cao. Hệ thống trường công cung cấp những chương trình đào tạo bằng tiếng Pháp, Đức và Ý ở hầu hết các ngành như Quản trị kinh doanh, tài chính kế toán, công nghệ thông tin, môi trường…Trường đại học tư thục lại độc lập với chính phủ và có sở vật chất trang thiết bị hiện đại tuy nhiên mức học phí sẽ cao hơn. Về yêu cầu đầu vào sẽ có sự khác nhau tùy vào từng trường. Ngoài ra, vẫn có một số trường tư đôi khi được Chính phủ trợ giúp nhưng đổi lại sẽ chịu những hình thức quản lý tương ứng.

- Đào tạo trong các trường Đại học Nghiên cứu và đại học Tổng hợp

Đại học Tổng hợp: Theo thống kê mới nhất hiện Thụy Sỹ có khoảng 12 trường đại học tổng hợp gồm 10 trường trực thuộc bang và 2 trường Bách khoa trực thuộc liên bang, trong đó mỗi trường có những chi nhánh khác nhau. Các trường trực thuộc bang có cơ cấu tổ chức tương đối giống nhau và đều tập trung vào kiến thức nghiên cứu chuyên sâu. Thông thường, chương trình Đại học tại các trường đại học tổng hợp này thường kéo dài từ 4 – 4.5 năm

Đại học Khoa học Ứng dụng: Cùng có chất lượng và bằng cấp tương đương với các trường đại học tổng hợp nhưng yêu cầu nhập học tại các trường Khoa học Ứng dụng lại được đánh giá dễ dàng hơn nhiều. Và được thiết kế đặc biệt, chuyên sâu hơn, chú trọng đặc biệt chú vào thực hành trong các ngành học thuộc nhóm ngành kỹ thuật, kinh tế, nhạc, nghệ thuật, y tế, quản lý hành chính. Thời gian đào tạo tương đối ngắn chi khoảng 3 năm.

Riêng với các trường chỉ chuyên đào tạo ngành Quản trị Du lịch – Khách sạn, chương trình học không chỉ dừng lại ở việc dạy cho sinh viên các kỹ năng quản lý, mà toàn bộ kĩ năng nhỏ nhất liên quan tới lĩnh vực này như làm bếp, dọn phòng, pha chế rượu,… cũng được truyền đạt đầy đủ. Điểm sáng riêng với ngành học này là còn cho phép sinh viên đi thực tập hưởng lương 4 – 6 tháng/năm học để vừa trang bị kiến thức, kinh nghiệm thực tế và kiếm được một khoản tiền cho trả cho chi phí học tập.

Giáo dục bậc sau đại học

Tương tự như chương trình bậc đai học, các lĩnh vực đào tạo bậc thạc sĩ tại Thuỵ Sĩ khá đa dạng ngành nghề. Sinh viên sẽ được lấy bằng thạc sĩ khi học thêm 1 năm và phải học thêm 2 năm sau đại học nếu muốn lấy bằng tiến sĩ.

Hệ thống giáo dục Thụy Sĩ khác gì so với Việt Nam?

Thay vì có sự khác biệt khác rõ ràng giữa trường công và trường tư như ở Việt Nam thì với việc áp dụng triết lý đào tạo và tổ chức hệ thống vận hành theo quy tắc đặt chất lượng lên hàng đầu, hệ thống giáo dục Thuỵ Sĩ không có sự phân biết công hay tư. Hệ thống giáo dục tại đây được xây dựng với mục tiêu đạt chất lượng cao và chỉ để trả lời cho câu hỏi “Ai làm được tốt nhất và đạt chất lượng cao nhất? Chứ không phải là khi đặt lên bàn cân thì cũng luôn đặt ra câu hỏi “nhà nước tốt hay tư nhân tốt?” 

Bên cạnh đó, từ lâu Thụy Sĩ đã được biết đến là đất nước đứng đầu trong lĩnh vực dịch vụ ngân hàng, khách sạn và du lịch. Nên nơi đây xem như là cái nôi đào tạo ra những nhà quản lý hàng đầu thế giới. Do đó, phương pháp giảng dạy tại Thuỵ Sĩ luôn có sự kết hợp linh hoạt giữa lý thuyết, thực hành cùng với đó là các kỳ thực tập thực tế tại các nhà hàng, khách sạn lớn, trang thiết bị giáo trình học cũng được cập nhật mới nhất, tiên tiến hiện đại bậc nhất.

Hệ thống chấm điểm trong giáo dục tại Thuỵ Sĩ

Phần lớn, các trường học tại Thuỵ Sĩ chấm điểm trên thang 6, tức là 6 sẽ là điểm số cao nhất trong học tập.

• 6 điểm: xếp vào loại xuất sắc 
• 5.5 điểm : xếp vào loại rất giỏi
• 5 điểm : xếp vào loại giỏi
• 4.5 điểm: xếp vào loại khá 
• 4 điểm: xếp vào loại đủ
• 3.5điểm: xếp vào loại trung bình
• 3 điểm: xếp vào loại kém
• 2.5–1 điểm: xếp vào loại yếu 

Hy vọng với những thông tin về hệ thống giáo dục Thuỵ Sĩ mà chúng tôi cung cấp trên đây sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan hơn, từ đó có thể lựa chọn mình những chương trình du học phù hợp nhất. Nếu ban còn gặp khó khăn nào trong việc lựa chọn trường học, ngành học khi du học Thuỵ Sĩ, hãy liên hệ ngay EZ Go Vietnam để được hỗ trợ miễn phí ngay hôm nay.